ZOFATE BO CHIKIMIN KAN LA BO

 ZOFATE BO CHIKIMIN KAN LA BO 

- Rev.Dr. Zaichhâwna Hlâwndo

Engkim hian bul in tan hun a nei a, Bible a kan hmuh angin lei leh van leh a chhunga thil awm zawng zawng pawh hi bul in tan hun nei vek an ni. Pathian in mihring hmasa ber a siam te chu Adama leh Evi te an ni tih pawh kan hria. Keini erawh chuan kan bul intanna thlahtu bul pawh kan hre tawh lo. Bible a Nova thlah kal zelah hian tu thlah nge? Eng hnam nge kan nih pawh kan hre lo. A chhui hla thei pawl chuan China ram khawilai puk vel emaw a chêng thin kan ni a, Mongolian thlah kan ni ang tih vel kha an chhui theih tawk chu a ni. Kan chanchin hi chiang taka kan chhui a, kan thlahtu bul kan hriat a, kan hnam nihna dik takah kan harh a kan din chhuah thuai a ngâi a ni. Tun hi Zofate tan chuan hun rangkachak, kan hnam nihna taka kan harhchhuah hun tur chu a ni. Bo chikima bote hi haw chikimin kan haw a ngai tawh a, chumi atan chuan Zofate Hnama Harhna Intawhkhawm (Zofate National Awakening Convention) buatsaih a lo ni dâwn ta a ni. 

Kan thlahtu bul pawh kan hrelo- Zofate hi kan bona a rei tawh lutuk avangin kan thlahtute pawh tunge an ni tih kan hre tawh lo. Mahni thlahtu chhui thui thei ber berte pawh hian chhuan 10 chhui thleng thei pawh kan awm meuh awm love. Kan bona a rei tawh avangin kan thlahtute khan ziak leh chhiar pawh an lo thiam tawh lo a, ziak pawhin an lo dah theih loh avangin thlahtute kal zel chhinchhiah ngaihna pawh a awm lo. Kan thlahtute chanchin kan hriat chian tawh loh vang nge thenkhatte chuan Bible in thlahtu chhui vak vak lam tilo turin min zirtir tiin Tirhkoh Paulan Timothea hnena a lehkha thawn kha kan tlawh chhan fo thin (1Timothea 1:4). Hei hi thlahtu bul hriatloh tur emaw, chhui loh tur lam a sawina a ni lo. Pathian chhandamna aia chibing inthliarna leh thlahtu bul chhui buaipui kha buaipui lo turin a fuihna zawk a ni. Chanchintha bu hmasa ber leh bung hmasa berah pawh thlahtu bulchhuina a ni. Mahni thlahtu bul leh hnam pawh hriatloh hi bona ah pawh bona pawi lutuk a ni tihte kan hriat a ngâi.

Hnam-ah kan chiang lo – Zofate hian kan hnam hming pawh kan la hre lova, hnam-a chian kan in zirtir dan pawh a la in ang lo vel deuh vek a ni. NGO pawl thenkhatte chuan hnamdang nupui pasala neihte hi hnam a chian lohna a ni tite pawhin kan in zirtir. He zirtirna hi a dikna chen chu awm tho mahse hnama chianna tur ber hming pawh hre lova hnama chian buaipui hi buana hmaa kherh kan ang deuh rih niin a lang. Thenkhatin Mizo kan ni kan ti a, chung Mizo inti a tam ber chu tuna Mizoram State chhung hmar lama chengte kan ni. Zofate chenna hmun hrang hrangah pawh Mizo intite chu Duhlian (Lusei) tawng hmangtute kan ni. Thenkhat chuan Kuki kan ni kan ti a, hengmi a tam ber chu Manipur State chhunga chengte kan ni a, Kuki intite pawh tawng hrang hrang hmangte kan ni. Kuki hnam intite hi Nagaland, Assam, Meghalaya leh Mizoram-ah te pawh tam tak kan awm. Thenkhat chuan keini chu Paite kan ni kan ti a, chungmite pawh chu Manipur State leh Zofate chenna hmun hrang hranga chengte kan ni. Thenkhatin keini chu Mara hnam kan ni kan ti a, hengte hi tunhma chuan Lakher hnam ti a hriat thin te kha kan ni a, Lakher Autonomous District Council ti a hriat thin kha a ni a, tunah chuan Mara Autonomous District Council tiin kan hnam leh ram hming pawh a hrangin kan la kalpui mek a ni. A thenin keini chu Laifa kan ni a, kan hnam hming pawh Lai a ni kan ti. Rorelna pawh nei hrangin Lai Autonomous District Council, tiin kan in vuah hrang mek bawk. Thenkhatin keini chu Hmar hnam kan ni tiin Hmar hnam bik tana rorelna hrang neihte kan duh a, Sinlung Hill Council te kan din thar bawk. Thenkhatin keini chu Chin mi kan ni kan ti a, Chin ram te din kan tum a, mahse Chin ram din duhtute zingah hian Chin hnam kan awm silo. Kan vaia hnam nihna tak ( National identity) pawh hre lovin Bo chikimin kan la bo tlang rih a ni ber mai.

Kan ram hming pawh kan hrelo – Hnamah kan la chian loh avang leh kan hnam hming sawite pawh a la danglam nuaih rih avangin kan ram hming pawh a dang a. Mahni chipeng te te khan ram hrang neih kan duh a. Chu chu indo nan kan hmang a, keimahni chhûngkaw ramri buai avangin vawi tam tak kan lo indo tawh a, tun thleng hian chu indona chu a la tawp lo. Mizo-ram, Mara-ram, Lai-ram, Hmar-ram, Kuki-ram, Paite-ram, Bawm-ram leh Chin-ram te siam leh din ngheh zêl te kan la tum a ni. Hetianga kan kal zel chuan Zofâte hi kan hnam nihna dik tak angin kan ding chhuak dawn lo tih hi a chiang hle. Hei hi a chhan bul ber chu kan thlahtu bul leh kan hnam nihna tak kan hriatloh vang a ni. British sawrkâr pawh khan kan hnam hming an chian loh avang leh keimahni pawh kan lo la chian tawk loh vangin min lo thendarh chiam mai a ni. Tunah chuan mahni ram chhunga awm siin ramdangmite ram hming- India, Burma leh Bangladesh tihte kan la hman tawm rih a ni. Kan ram hming tur pawh la lo hrelovin kan la Bo rih a ni.

Hawh u, tutenge kan nih a, tu thlah nge kan nih a, khawi atanga lo kal nge kan nih hi ngun takin i ngaihtuah tlang ang u, I zirchiang ang u. Kan hnam tluchhe tawh hi Lalpa Pathianin tundin leh a tum a, bo chikima bo tawh te hi haw chikima hawng turin min ko mêk a ni.Tun hi hun lawmawm chhandamna ni a ni tih Bible a kan hmuh ang hunah khan kan awm mêk a ni. Kan hnam nihna pawh kan hriat tawh loh avanga kan indona hi lo tawp mawlh tawh rawh se. Nehemia khan a chipui Juda sal tang kir lehte chu hnam kulh leh Jerusalem kulh din tha leh tura a sawm ang khan, ka chipui zawng zawngte kan hnam kulh chim rem rum tawh din thar leh turin ka sawm tak meuh che u a ni. Hawh u ‘I thovang u khai I din teh tak ang u’ I ti vek tawh ang u. 

Comments

Popular News (Last 30 Days)

Khaw thlan ah E. Lungdar tel